Böyrək transplantasiyası... Kimlərə olmaz?

Böyrək çatışmazlığı "Böyrək funksiyalarının qalıcı olaraq pozulması" vəziyyətinə deyilir. Bu vəziyyət irəliləyərək "Son mərhələ böyrək çatışmazlığı" deyilən, böyrək funksiyalarının sıradan çıxması hesab edilir. Bu mərhələdə olan hər xəstə böyrək nəqli olmaq üzrə dəyərləndirilməlidir.

Doktorinfo.az xəbər verir ki, böyrək nəqli, xəstənin vucuduna bir başqa kimsədən alınan böyrəyin taxılması olaraq açıqlanır.

Nəql üçün istifadə ediləcək böyrək, iki qaynaqdan təmin olunur: Canlı vericidən və ya beyin ölümü gerçəkləşmiş şəxslərdən.
Hansı dərəcədəki qohumlar, verici ola bilərmi?

İlk olaraq ümumi müayinələr aparılmalıdır. Qan uygunlugu öyrənilməlidir.

Qan uyğunluğunda şəxsin qohumluq dərəcələrinə görə:

1-ci dərəcə qohumlar – Ana, ata, uşağı

2-ci dərəcə qohumlar – Bacı (qardaş), nənə, nəvə, baba

3-cü dərəcə - Əmi, bibi, dayı, xala, qardaş(bacı) uşağı

4-cü dərəcə qohumlar – 3-cü dərəcədəkilərin uşaqlarıdır.

Kimlər böyrək nəqli üçün canlı verici ola bilməzlər?

18 yaşından kiçik

Hipertoniya olanlar və ya bu növ dərmanlar istifadə edənlər

Diabet xəstələri

Təkrarlayan böyrək daşı hekayəsi

Mikroskopik hematüri
Böyrəyində üroloji anormallıqlar olanlar

Ciddi medikal xəstəliyi olanlar (xronik ağciyər xəstəliyi, yaxın zamanlarda diaqnoz qoyulmuş xərçəng xəstəliyi)

Kök olanlar (ideal çəkinin 100-də 30-un üstündə çəkisi olanlar)

Tromboz və ya tromboembolizm hekayəsi olanlar

Psixiatrik xəstəliyə sahib olanlar

Ailədə qüvvətli bir formada diabet, hipertoniya və boyrek xəstəliyi hekayəsi olanlar.

Böyrək transplantasiyasında canlı verici nə üçün seçilir?

Böyrək nəqlində vericinin canlı olmasına üstünlük verilir. Çünki beyin ölümü gerçəkləşməmiş şəxslərdən alınan böyrəklərə görə xəstə üçün bir çox avantajı var.

Qısa müddətdə daha yaxşı nəticəsi alınır (90-95%)

Uzun müddət nəticələri əldə edilir (Graft yarı ömrü 12-20 ilə qarşılıq 8-9 il)

Böyrəyin daha erkən funksiya görməsi və xəstənin daha asan manipulyasiyası mümkündür

Beyin ölümü stresinin olmur.

Transplantasiya üçün ən uyğun böyrək necə seçilir?

Böyrək transplantasiyası edilə bilmesi üçün alıcı ilə verici arasında, qan nəqlindəki kimi A, B, 0 qan qrupu uyğunluğunun olması gərəklidir. 0 qrupu ümumi verici, AB qrupu isə ümumi alıcıdır.

Bu qanuna görə:

Böyrək nəqlində Rh sisteminin əhəmiyyəti yoxdur. Rh neqativ qan qrupundakı bir şəxs Rh pozitiv birindən rahatlıqla böyrək ala bilir. Bilinmelidir ki, böyrək nəqlində toxumaların uyğunluğu mütləq gərəkli deyildir.

Şahanə Quliyeva