Amiloidoz xəstəliyi: Əlamətlər və müalicəsi

Amiloidoz, amiloid adı verilən və sümük iliyində istehsal olunan bir zülalın orqanlarda düzgün olmayan formada toplanması nəticəsində ürək, böyrəklər, qaraciyər, dalaq, sinir, həzm sistemi kimi orqanların düzgün çalışmamasına səbəb olan nadir xəstəlikdir.

Doktorinfo.az xəbər verir ki, bəzi amiloidoz növləri ürək, böyrəklər, qaraciyər, ağciyərlər kimi müəyyən orqanlara təsir göstərərək vücudda yayılır. Nəfəs darlığı, yorğun hiss etmə, vücudda ödəm kimi əlamətlərlə ortaya çıxan amiloidoz xəstəliyinin müalicə olmasa da simptomları yaxşılaşdırmaq üçün tədbirlər görülə bilər.

Yayğın olaraq müşahidə edilən amiloidoz, orqanlara və toxumalara təsir göstərən geniş görülən növdür. Bəzi vəziyyətlərdə sistemik amiloidoz həyati təhlükə yaradaraq orqanın zədələnməsinə gətirib çıxara bilir. Lokalizə amiloidoz vücudun ancaq bir orqanına ya da hissəsinə təsir göstərər.

Vucuda nece tesir gosterir?

Uzun zəncirlər halında mövcud olan proteinlərin, enerji təmin etmə, vücuddakı mayeni tənzimləmə, immun sistemin gücləndirmə və vücudun müddətlərini tənzimləməyə qədər bir çox vəzifələri vardır. Zülallar vəzifələrini yerinə yetirdikdən sonra qan dövranını tərk edirlər. Amiloidoz zamanı isə zülallar anormal formada orqanlarda toplanır və beləliklə bu vəziyyət meydana gəlir.
Amiloidoz xesteliyinin elametleri nelerdir?

Növünə, təsir etdiyi nahiyəyə görə fərqlilik göstərə bilir. Ümumilikdə isə əlamətləri təqdim edirik:

Həddindən artıq yorğunluq

Oynaq agrilari

Gücsüzlük

Göz qızarıqlığı

Dəri rəngində fərqlilik

Nəfəs darlığı

Ayaqlarda uyuşma

Dil şişməsi və s.

Amiloidoz ne ucun olur?

Vücuddakı zülallar fərqlilik göstərdiyi zaman müəyyən orqanlara ya da toxumalara yerləşərək protein toplanmaları yaratdığı vəziyyətlərdə meydana gəlir. Bəzi hallarda amiloidoz, altda yatan problemlər zamanı meydana çıxır. 50 yaşdan yuxarı şəxslər arasında daha çox yayılıb.

Diaqnoz necə qoyulur?

Qanın analizi, sidik analizi, tomoqrafiya, ekokardioqrafiya və s. testlər istənilə bilər. Diaqnoz qoyulan zaman zədələnmiş orqanlar aşkar edilir.
Amiloidozun mualicesi

Amiloidoz növləri müxtəlif formalarda müalicə edilir:

Hədəfə yönəlik müalicə: Burada məqsəd genlərin ya da toxumaların müalicə edilməsidir.

Sümük iliyi və ya kök hüceyrə nəqli: Dəyişik plazma hüceyrələri olan sümük iliyini yox etmək və yerinə sağlam plazma hüceyrələrinin yaranması üçün yüksək miqdarda kimyaterapiya tətbiq edilə bilər.

Orqan nəqli: Qalıcı olan amiloidoz növlərinin müalicə etmək üçün şəxsin sağlamlıq vəziyyətindən asılı olaraq böyrək, qaraciyər, ürək transplantasiyası tövsiyə edilə bilər.

Spesifik zülal, genlərin ya da toxumaların hədəf alındığı müalicə sistemi əsas götürülür.

Simptomlarının azalması və yaşayış keyfiyyətini artırmaq üçün müxtəlif üsullardan yararlanmaq mümkündür.

Amiloidoz xəstələri üçün tövsiyələr:

Mütəmadi olaraq idman hərəkətləri etmək

Vücuda kifayət qədər duz almaq

Düzgün qidalanmaq

Yetərli miqdarda su içmək

Tütün məhsulları və spirtli içkilərdən uzaq durmaq

Şahanə Quliyeva